ŞİRKET NEDİR?
Şirketlerin tanımı ilgili spesifik bir hüküm Türk Ticaret Kanunu’nda bulunmamakla birlikte, şirketler hukuku doktrininde kabul edilen genel tanıma dayanarak şirketin özellikleri belirlenir. Bu genel tanıma göre, bir şirket, iki veya daha fazla kişinin ortak bir amaca ulaşmak için sermayelerini birleştirmeyi taahhüt ettikleri bir sözleşmedir. Şirketin kurulması için kanunda sayılan unsurların bulunması esastır ve şirket türlerine göre kuruluş prosedürü değişiklik gösterebilir.
Şirketin temel unsurları arasında şirket türlerine göre ortaklık, ortak amacın varlığı, sermaye birleştirme taahhüdü, sözleşme ve kuruluş prosedürleri bulunur. Ortaklık, en az iki kişinin bir araya gelerek ortak bir hedefe ulaşmak için birleşmelerini gerektirir. Ortaklar, belirli bir işi gerçekleştirmek, ticari faaliyet yürütmek veya hizmet sunmak gibi ortak bir amaca odaklanırlar. Sermaye birleştirme taahhüdü, ortakların bu amaca ulaşmak için sermayelerini birleştirmeyi taahhüt etmelerini ifade eder.
Şirket kuruluş sözleşmesi, şirketin anayasasıdır ve ortakların hak ve sorumluluklarını, kar paylaşımını, yönetim yapısını ve diğer önemli konuları belirtir. Kuruluş prosedürleri, şirketin kurulması için belirli yasal prosedürlerin izlenmesini içerir. Bu adımlar genellikle ticaret siciline kayıt yapılmasını, gerekli belgelerin düzenlenmesini ve ilgili makamlara başvuruda bulunulmasını gerektirir.
Şirket türlerine göre kuruluş prosedürlerinde farklılıklar olabilir. Örneğin, bir anonim şirketin kuruluş prosedürleri, bir limited şirketin kuruluş prosedürlerinden farklılık gösterebilir. Ancak, tüm şirket türlerinde ortak amacın ve sermaye birleştirme taahhüdünün varlığı temel bir gerekliliktir.
ŞİRKETİN UNSURLARI NELERDİR?
Şirketin unsurları, şirketler hukuku çerçevesinde belirlenmiş olup genellikle dört ana unsur içerir:
- Kişi Unsuru: Şirket kurmak isteyen ortaklar, Türk Ticaret Kanunu’nda belirtilen sınırlamalar haricinde gerçek veya tüzel kişi olabilirler. Bir şirkete ortak olabilmek için fiil ehliyetine sahip olmak gerekmektedir. Yani, şirketin kurucuları şahsen sorumludur ve bu kişilerin yasal olarak yetkin olmaları gerekmektedir.
- Sözleşme Unsuru: Borçlar Kanunu’nun 520. Maddesi, “şirket bir akittir ki” diye başladığından dolayı, bir şirketin temelinde bir sözleşme ilişkisinin var olduğunu belirtir. Şirketin kuruluşunda bir sözleşme bulunması esastır ve bu sözleşme, ortakların hak ve sorumluluklarını, paylaşımı, yönetim yapısını ve diğer önemli konuları belirtir. Ancak, şirket sözleşmesi diğer sözleşmelerden farklı özellikler gösterebilir.
- Sermaye Unsuru: Şirketlerde ortakların şirkete sermaye (pay) koymaları gerekmektedir. Sermaye, sadece nakit olmayabilir; mal, hak, alacak, emek, ticari itibar gibi ekonomik değer taşıyan her şey sermaye olarak getirilebilir. Ancak, belirli kanuni veya uygulamaya dayalı istisnalar bulunmaktadır. Örneğin, halka açık anonim bir şirkette toplanan sermayenin nakit olması zorunludur.
- Ortak Amaç Unsuru: Şirket kurmak belirli bir amaca ulaşmak için gerçekleştirilir. Adi şirkette amaç genellikle kazanç paylaşımını içerirken, komandit şirket ticari işletme çalıştırma amacıyla kurulabilir. Anonim şirket ve limited şirket ise her türlü amaçlar için kurulabilir. Şirket kurmak için, ortaklık tipinin amaca göre belirlenmesi önemlidir.
Bu unsurlar, şirketin kurulması ve işletilmesi sürecinde temel prensipleri oluşturur ve şirketlerin yasal statüsünü belirler.
ŞİRKET TÜRLERİ NELERDİR?
Şirket kuruluşunda şirket türlerinden birini belirlemek en zor ve en önemli kısımdır. Şirketin faaliyet alanı, faaliyet hacmi, ticari işletme sahibi olup olmayacağı, sermaye tutarı, büyüme hedefi, ortak sayısı ve bu gibi bir çok kriter şirket türlerinin seçimini etkileyecektir. Bu kriterlerin iyi tahlil edilip amaca en uygun şirket türünün Ticaret Hukuku kapsamında seçilmesi büyük önem taşımaktadır.
Şahıs İşletmesi
Şahıs işletmesi her ne kadar şirket türlerinden biri olmasa da Türkiye’de çok yaygın olarak tercih edildiğinden dolayı kısaca bahsetmek gerekir. Şahıs şirketleri en hızlı kurulabilen şirket türüdür. Şahıs işletmesi kurmak için sermaye gerekmediğinden dolayı çok daha az masrafla kurulur. Şahıs şirketlerinin kuruluşu kolay olduğu gibi prosedürden uzak bir yönetim şekli vardır. Serbest meslek erbabları olarak nitelendirilen esnaflar, avukatlar, doktorlar, diş hekimleri, mali müşavirler gibi meslekler genel olarak şahıs şirketini tercih ederler.
Ancak şahıs işletmelerinde kademeli vergi sistemi bulunmaktadır. Bu da şahıs şirketlerinin vergi oranının %22 ile %40 arasında değişkenlik göstermesine neden olmaktadır. Yani şahıs şirketlerinde gelir arttıkça anonim veya limited şirketten farklı olarak ödenen vergi de artmaktadır. Ayrıca şahıs şirketlerinin tüzel kişiliği bulunmadığından dolayı tüm borçlardan şahıs şirketi sahibi kendi malvarlığıyla sorumludur.
Adi Ortaklık
Adi ortaklık başlı başına bir şirket tipi olarak uygulamada en basit günlük ilişkilerden en karmaşık ilişkilere kadar rastlanabilecek şirket türlerinden biridir. Bir ticari taksiyi birlikte işleten kişilerden, beraberce fikir ve sanat eseri yaratan kişiler arasındaki ilişkiden; konsorsiyumlara ve çok uluslu ortak girişimlere ( joint venture) kadar bir çok ticari ilişkiyi adi ortaklık olarak değerlendirmek mümkündür.
Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından dolayı kuruluşu oldukça kolaydır. Adi ortaklı sözleşmesi yapıldığı takdirde başkaca bir izne ve tescile gerek olmaksızın ortaklık kurulmuş olur. Adi şirket eğer ticari bir işletme işletiyorsa bu durumda ortaklar tacir sıfatını kazanır.
Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından dolayı getirilen sermaye ortakların hepsine aittir. Borçlardan dolayı ortaklığın malvarlığı haricinde kendi mal varlıkları ile de sorumludurlar.
Kollektif Şirket
Eskisi kadar olmasa da uygulamada halen yaygın bir şirket türlerindendir. Şahıs şirketlerinin tipik bir örneği olan kollektif şirketin kuruluşu nispeten kolay ve masrafsızdır. TTK 153.madde de ki tanımına göre bir ticari işletmeyi ticaret ünvanı altında işletmek için kurulan ve şirket borçlarından dolayı ortakların sorumluluğu sınırlandırılmamış olan şirkettir. Kollektif şirketin kuruluşu ortaklık sözleşmesinin hazırlanması, imzası ve sonrasında tescil ile ilan aşamalarından oluşur.
Anonim Şirket
Anonim Şirket, ekonomik ve hukuki açıdan büyük öneme sahip olan ve ticari hayatın temel taşlarından biri olarak kabul edilir. Özellikle kapitalist sistemin egemen olduğu pek çok ülkede yaygın olarak kullanılan bir şirket türüdür. Anonim şirketin belirgin özellikleri arasında sermayenin paylara bölünmüş olması, ortakların sınırlı sorumluluğu ve tüzel kişilik statüsü bulunmasıdır.
Limited Şirket
Uygulamada en çok tercih edilen şirket tipidir. Genel tanımı bir ticaret ünvanı altında kurulan, iktisadi konularda faaliyet gösteren, şirket borçlarından dolayı ortaklığın malvarlığı ile, ortakların ise taahhüt ettiği sermaye payları ile sınırlı olarak ve yalnızca ortaklığa karşı sorumlu bulundukları, esas sermayesi belirli ve ortak sayısına bölünmüş ticaret şirketidir.
ŞİRKET NASIL KURULUR?
Türkiye’de şirket kuruluş işlemleri gerekli belgelerin ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğüne sunulması ile gerçekleştirilir. Yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’de şirket kurması Türk yatırımcılarla aynı kurallara tabidir. Ancak özel kanunlarda yabancı yatırımcıya kısıtlayan veya yatırım şartlarını özel olarak düzenleyen hükümler bulunabilir. Türkiye’de şirket nasıl kurulur için gerekli belgeleri Türk Ticaret Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu rehberde bulabilirsiniz.
Türkiye’de şirket nasıl kurulur süreci birkaç adımdan oluşur. Bunlar şunları içerir:
- Şirket adı seçimi: İlk adım, bir şirket adı seçmektir. Ad, başka bir şirket tarafından kullanılmamış olmalıdır.
- Vergi numarası alma: Sonraki adım, Türk vergi otoritelerinden bir vergi numarası almaktır. Bu işlem online olarak veya bizzat yapılabilir.
- Banka hesabı açma: Bir banka hesabı açmak, pay sermayesini yatırmak için gerekli bir adımdır.
- Ana Sözleşme hazırlama: Ana Sözleşme, noter tarafından düzenlenmeli ve noter tasdikli olmalıdır. Bu belge, şirketi yöneten kuralları ve düzenlemeleri içeren Sözleşme Hukuku kapsamında hazırlanan bir belgedir.
- Ticaret Sicil Belgesi alma: Ticaret Sicil Belgesi, yerel Ticaret Sicil Ofisi’nden alınır. Bu belge, şirketin kaydedildiğini onaylar.
- Çalışma İzni alma: Pay sahipleri veya yöneticiler Türk vatandaşı değillerse, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan çalışma izni almaları gerekir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu’na kaydolma: Şirket, Sosyal Güvenlik Kurumu’na kaydolmalı ve bir sosyal güvenlik numarası almalıdır.
- Katma Değer Vergisi (KDV) kaydı: Şirketin yıllık cirosu belirli bir eşiği aşıyorsa, KDV kaydı yaptırması gerekmektedir
ŞİRKET KURMAK İÇİN GEREKENLER NELERDİR?
Şirket kurma süreci oldukça detaylı ve zaman alıcı olabilir. Şirket kurmak için gerekenlerin özeti:
- Şirket Tipini Belirleme: Şirket kurmak için gerekenlerden ilki, hangi şirket tipini kuracağınıza karar vermelisidir Ardından, ilgili Ticaret Odası’na kayıt yaptırmak ve ilgili Vergi Dairesinden mükellefiyet açtırmak için başvuruda bulunmalıdır.
- Adres ve Sözleşme Hazırlığı: Şirket merkezi olarak gösterilecek adres belirlenmeli ve kira kontratı gibi belgeler hazırlanmalıdır. Ana sözleşme hazırlıkları yapılmalıdır.
- Noter İşlemleri: Ana sözleşmenin noter onayı alınmalıdır. Bankada şirket adına hesap açtırmak ve sermayenin belirli bir kısmını yatırmak gereklidir.
- Ticaret Odası Başvurusu: Ticaret Odası’na gerekli evraklarla başvurmalıdır. Belgeleride eksiklik olmadığı takdirde, tescil işlemleri birkaç gün içinde tamamlanacaktır.
- İkinci Noter İşlemleri: Şirketin imza sirkülerinin hazırlanması ve mali müşavire noterden vekalet verilmesi gerekecektir. Ayrıca, vergi dairesi başvurusu için yöneticilerin kimlik ya da nüfus cüzdanlarının noter onaylatılması gerekecektir.
- Vergi Dairesi İşlemleri: Mali müşavir, şirketin resmi defterlerini Ticaret Sicilinden teslim alacak ve vergi dairesi kaydı için başvuruda bulunacaktır. Vergi levhası alınacak ve gerekli incelemeler yapılacaktır.
Bu süreçte belirli bir düzen ve dikkat gerekmektedir. Profesyonel yardım alınarak şirket kurma süreci daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanabilir.
ŞİRKET KURMANIN MALİYETİ NEDİR?
Şirket kurmanın maliyeti, başlangıç maliyetleri ve sürekli maliyetler olmak üzere iki ana kategoride değerlendirilir:
- Başlangıç Maliyetleri:
- Başlangıç maliyetleri, şirketin kuruluş sürecinde ödenen tek seferlik giderleri kapsar.
- Bu maliyetler arasında şirket kurma işlemleri için yapılan başvuru, tescil ve evrak temin ücretleri bulunur.
- Şahıs şirketi, komandit ve kollektif gibi şirket türleri için başlangıç maliyeti genellikle daha düşüktür, çünkü kuruluş sermayesi gerektirmezler.
- Ancak, limitli ve anonim şirketler için kuruluş sermayesi gereklidir. 2024 itibarıyla, limited şirketler için kuruluş sermayesi en az 10.000 TL, anonim şirketler için ise en az 50.000 TL’dir. Halka açık olmayan anonim şirketler için bu miktar genellikle 100.000 TL’dir.
- Sürekli Maliyetler:
- Sürekli maliyetler, şirketin faaliyetlerini sürdürebilmesi için düzenli olarak karşılanması gereken harcamaları içerir.
- Bu maliyetler genellikle çalışan maaşları ve sigorta ödemeleri, vergiler, ofis kira ve fatura giderleri, ürün tedarik harcamaları, iş makinesi ve ekipman giderleri, reklam ve pazarlama harcamaları, ortaklara ödenen kâr payları gibi kalemleri içerir.
Şirket kurarken bu başlangıç maliyetlerinin yanı sıra sürekli maliyetleri de göz önünde bulundurmak önemlidir. Her şirketin maliyetleri işletme büyüklüğüne, sektöre ve iş modeline bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Tüm bu maliyetler bir araya geldiğinde, Türkiye’de bir şirket kurmanın maliyetinin 2024 senesi için yaklaşık 15.000-20.000 TL arasında değişebileceğini söyleyebiliriz. Ancak, şirketin türüne ve büyüklüğüne göre bu maliyetler artabilir veya azalabilir
ŞİRKET NE KADAR SÜREDE AÇILIR?
Şirket açma süresi, kurulan şirketin hukuksal yapısına ve ülkenin yasal düzenlemelerine bağlı olarak değişir. Özellikle hazırlık süreci, kurucunun belirlediği hızda ilerlerken, resmi kuruluş süreleri genellikle belirli bir standartta gerçekleşir. İşte bazı örnekler:
- Şahıs Şirketi: Genellikle 1 ila 2 gün arasında kurulabilir. Bu süre, gerekli belgelerin toplanması ve başvurunun yapılması ile sınırlıdır.
- Limited Şirket (Ltd.): Limited şirket kuruluşu için gerekli işlemler tamamlandıktan sonra, şirketin kuruluş süresi ortalama olarak 4 ila 5 gün arasında olabilir. Bu süre, şirketin Ticaret Odası’na kaydının yapılması, ana sözleşmenin hazırlanması ve noter onayı gibi adımları içerir.
- Anonim Şirket (A.Ş.): Anonim şirketin kuruluş süresi de benzer şekilde 4 ila 5 gün arasında olabilir. Limited şirket ile benzer adımların izlenmesi gerekmektedir.
Şirket kurmak için gerekli bu süreler, belirli bir standartı temsil etmektedir ve değişiklik gösterebilir. Özellikle yasal prosedürlerde veya yoğun talep dönemlerinde süreler uzayabilir. Bu nedenle, şirket kurma sürecini başlatmadan önce profesyonellere danışmak önemlidir.
ŞİRKET TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ
Geniş bir yelpazede bulunan şirket türleri arasında anonim şirketler, limited şirketler, kolektif şirketler, kooperatifler ve şahıs işletmeleri gibi birçok seçenek bulunmaktadır. Şirket türleri ve özellikleri değişkenlik göstermekte olup ve işletme sahiplerine farklı avantajlar sunar.
A) ŞAHIS ŞİRKETİ NEDİR?
Şahıs şirketi, ortaklık unsurunun ön planda olduğu ve her bir ortağın sınırsız sorumlu olduğu bir şirket türüdür. Türk Ticaret Kanunu’na göre, Kollektif Şirket ve Adi Komandit Şirket olmak üzere iki çeşit şahıs şirketi bulunmaktadır.
Kollektif şirket en az 2 gerçek kişi ile kurulabilen bir şirket türüdür. Ortaklar, eşit derecede şirketi yönetme hakkına sahiptir. İstenirse yapılan bir şirket sözleşmesi ya da oy çokluğu ile yönetim hakkı, ortaklardan birine ya da birkaçına devredilebilir.
Adi komandit şirket ise en az iki kişi tarafından kurulabilen bir şirket türüdür. Şirketin komandite ortağı sınırsız sorumludur ve sadece gerçek kişiden oluşabilir. Komanditer ortak ise sınırlı sorumludur ve gerçek ya da tüzel kişiden oluşabilir.
Kollektif şirket ve adi komandit şirket türleri, kuruluş açısından basit süreçleri içerdikleri için girişimcilerin kısa sürede kurabileceği şirket türleri arasında yer alır. Şahıs şirketlerinin kapanma süreci de kuruluş süreci kadar basittir. Mali müşavirler tarafından hazırlanabilen bir dilekçe ile şirketin kapanma işlemi kolaylıkla gerçekleştirilebilir.
Şahıs şirketlerinde ortaklık payının devri konusu da girişimciler açısından önem arz eder. Ortaklık payının devri için tüm ortakların onayı aranır. Tüm ortakların onayı olmadığı takdirde ortaklık payının satış ya da devir işlemi gerçekleştirilemez.
ŞAHIS ŞİRKETİ ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Şahıs şirketlerini diğer şirket türlerinden ayıran bazı önemli özellikler şunlardır:
- Kolay Kuruluş: Şahıs şirketleri, diğer şirket türlerine göre kurulumu en kolay olan şirket türüdür. Formaliteler minimum düzeydedir.
- Asgari Sermaye Gereksinimi Yoktur: Şahıs şirketlerinde asgari sermaye şartı bulunmamaktadır. Yani, şirketin kurulması için belirli bir sermaye tutarı öngörülmemektedir.
- Ortak Sayısı: Bir ya da daha fazla kişi tarafından şahıs şirketi kurulabilir. Birden fazla ortak olması halinde, ortaklar arasında ortaklık sözleşmesi düzenlenir.
- Gelir Vergisi Mükellefiyeti: Şahıs şirketinin tüm ortakları gelir vergisi mükellefiyetine tabidir. Şirketin elde ettiği gelir, ortakların şahsi gelirleri olarak vergilendirilir.
- Ortakların Sorumluluğu: Ortaklar, şahıs şirketinin borçlarından dolayı sınırsız ve müteselsilen sorumludur. Yani, şirketin borçları için ortaklar kendi malvarlıklarını kullanmak zorunda kalabilirler.
- Ortaklık Devri Zorluğu: Bir ortağın şirketteki payını devretmek veya satmak istemesi durumunda, diğer ortakların onayı gereklidir. Bu nedenle, ortaklık devri süreci oldukça zorlu olabilir.
B) LİMİTED ŞİRKET NEDİR?
Limited şirket, Türk Ticaret Kanunu’na göre ticaret unvanı altında kurulan ve en az bir gerçek ya da tüzel kişi tarafından kurulan bir şirket tipidir. Limited şirketler genellikle orta ölçekli işletmeler için tercih edilir ve Türkiye’de en yaygın şirket türlerinden biridir.
Limited şirketin özelliklerinden biri, öz sermayenin şeffaf olmasıdır. Bu şirketler en az 10.000 TL sermaye ile kurulabilir ve maksimum 50 ortağa sahip olabilirler. Ortakların sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır ve sermaye bölünebilir ancak hisseler paylara bölünemez.
Limited şirketler, kısaltması LTD. ŞTİ olan ve %23’lük sabit vergi dilimi ile vergilendirilen, Kurumlar Vergisi’ne tabi bir şirket türüdür. Herhangi bir meslek dalı limited şirket çatısı altında faaliyet gösterebilir ancak bankacılık ve sigortacılık gibi sektörlerde tercih edilmezler. Bu tip şirketler halka açılamaz ve tahvil çıkaramazlar.
Limited şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu yoktur ancak yöneticiler ve genel kurul bulundurmak zorunludur. Genel kurul kararı ile bir müdür göreve getirilir ve şirketin tüm temsil yetkisi ve idaresi bu müdürün sorumluluğundadır. Atanacak şirket yöneticisi, ortaklar dışından da olabilir.
LİMİTED ŞİRKETİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Limited şirketin özelliklerini maddeler halinde şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sınırlı Sorumluluk: Limited şirket sahipleri, şirketin borçlarından dolayı kişisel varlıklarını riske atmazlar. Şirketin borçları, şirketin varlıklarıyla sınırlıdır. Bu, şirket sahiplerinin kişisel mal varlıklarını korur.
- Esnek Sermaye Gereksinimi: Limited şirketin azami bir sermaye gereksinimi yoktur, ancak Türk Ticaret Kanunu’na göre en az 10.000 TL sermaye ile kurulabilir.
- Ticaret Bakanlığından İşletme Açma ve Faaliyet Belgesi: Limited şirketin kuruluşu için Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı’ndan işletme açma ve faaliyet belgesi alınması gerekmektedir. Bu belge, şirketin yasal olarak faaliyet gösterebilmesi için gereklidir.
- Kar Dağıtımı: Limited şirketin karı, ortaklar arasında dağıtılır. Kar dağıtımı, ortaklık yapısına ve ana sözleşme hükümlerine göre belirlenir. Ortakların sermaye paylarına göre kar payları belirlenir ve dağıtılır.
- Unvan ve Ticaret İsmi Uygunluğu: Limited şirketlerin isimleri ve unvanları Türk Ticaret Kanunu’na uygun olmalıdır. Ticaret unvanında “Limited Şirket” veya kısaltması “Ltd. Şti.” ifadesi bulunmalıdır. Bu, şirketin yasal statüsünü belirtir ve ticari ilişkilerde kullanılır.
Bu özellikler, limited şirketin yapılanması ve işleyişi için önemli olan temel unsurları içerir.
LİMİTED ŞİRKET NASIL KURULUR?
Limited şirket nasıl kurulur sorusuna dair birkaç adımı özetlemek gerekirse:
- Belgelerin Toplanması: Limited şirketin kuruluşu için gerekli belgelerin toplanması gerekir. Bu belgeler genellikle ortakların kimlik belgeleri, adres beyanları, şirket ana sözleşmesi ve gerektiğinde diğer belgeleri içerir.
- Şirket Ana Sözleşmesinin Hazırlanması: Şirketin ana sözleşmesi, şirketin amaçlarını, ortakların hak ve sorumluluklarını, sermaye yapısını ve diğer önemli detayları içeren bir belgedir. Ana sözleşme, ortaklar arasındaki anlaşmazlıkları önlemek ve şirketin yönetimini düzenlemek için hayati öneme sahiptir.
- Vergi ve Banka Süreçleri: Şirketin vergi kimlik numarası alması ve banka hesabı açması gerekmektedir. Vergi kimlik numarası için ilgili vergi dairesine başvurulmalı ve banka hesabı açılmalıdır.
- Ticaret Siciline Kaydolma: Şirketin ticaret siciline kaydedilmesi gerekmektedir. Ticaret siciline kayıt için gerekli belgelerle birlikte ilgili ticaret sicil müdürlüğüne başvurulmalıdır.
- Beyanname ve Muhasebeci: Şirketin kuruluş aşamasında vergi beyannameleri ve muhasebeci ile ilgili işlemler yapılmalıdır. Muhasebeci, şirketin finansal işlemlerini düzenlemek ve vergi yükümlülüklerini yerine getirmek için önemlidir.
- Vergi Dairesi Bildirimi: Şirketin kuruluşunu vergi dairesine bildirmek gereklidir. Vergi dairesine, şirketin kuruluşuna ilişkin bilgilerin ve vergi kimlik numarasının bildirilmesi gerekmektedir.
- Oda ve Belediye İşlemleri: İşletme faaliyetlerine bağlı olarak, ilgili oda ve belediye işlemleri de yapılmalıdır. Bu işlemler, işletmenin faaliyet gösterdiği sektöre ve yerel düzenlemelere göre değişiklik gösterebilir.
Bu adımlar, limited şirket nasıl kurulur sürecinde takip edilmesi gereken temel adımları özetlemektedir. Her adımın doğru ve eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesi, şirketin hukuki ve mali açıdan sağlam bir temele sahip olmasını sağlar.
LİMİTED ŞİRKET KURARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Limited şirket kurarken dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekildedir:
- İş Planı Hazırlama: İş planı, işletmenizin nasıl faaliyet göstereceğini, hedeflerinizi ve mali projeksiyonlarını içermelidir. Ayrıca, pazar araştırması yaparak sektörü ve rakiplerinizi incelemelisiniz. Bu, işletmenizin stratejik hedeflerini belirlemenize ve başarılı bir şekilde yönetmenize yardımcı olacaktır.
- Ortak Seçimi ve Ortaklık Sözleşmesi: Limited şirketinizi kurarken ortaklarınızı seçmek önemlidir. Ortaklar arasındaki rolleri, sorumlulukları, sermaye katkılarını ve kar paylaşımını belirlemek için bir ortaklık sözleşmesi hazırlamalısınız. Bu sözleşme, olası anlaşmazlıkları önlemek ve işletmenin düzenli bir şekilde işlemesini sağlamak için önemlidir.
- İş Unvanı ve Ticaret Sicili Kaydı: İş unvanınızı seçmeli ve ticaret siciline kaydettirmelisiniz. İş unvanı seçerken, Türk Ticaret Kanunu’na ve Ticaret Sicili Yönetmeliği’ne uygun olmasına dikkat etmelisiniz. Doğru ve tanımlayıcı bir iş unvanı, işletmenizin itibarını ve tanınırlığını artırabilir.
- Vergi Mükellefiyeti: Şirketinizi vergi mükellefi olarak kaydetmelisiniz ve işletmeniz için gerekli vergi mükellefiyetlerini ele almalısınız. Vergi yükümlülüklerinizi yerine getirmek için vergi dairesiyle iletişime geçmeli ve gerekli prosedürleri takip etmelisiniz.
- Hukuki Danışmanlık: Limited şirketin kuruluşu ve işletilmesi hukuki karmaşıklıklar içerebilir. Bu nedenle bir hukuk danışmanından veya mali müşavirden yardım almanız önemlidir. Uzman bir danışman, size doğru yönlendirme sağlayabilir ve yasal gereksinimleri karşılamak için adımlarınızı yönlendirebilir.
- Finansal Kayıtların Düzenli Tutulması: Şirketinizin finansal kayıtlarını düzenli olarak tutmalı ve vergi yükümlülüklerinizi zamanında yerine getirmelisiniz. Bu, şeffaflık sağlar ve mali durumunuzu takip etmenize yardımcı olur. Ayrıca, düzenli olarak finansal analiz yaparak işletmenizin performansını değerlendirebilirsiniz.
Bu hususlar, limited şirketin başarılı bir şekilde kurulması ve işletilmesi için dikkate alınması gereken önemli adımlardır.
LİMİTED ŞİRKETLER HOME OFİS KURABİLİR Mİ?
Limited şirketler home ofis veya evden işletme olarak kurulabilir. Home ofis genellikle yazılım işleri, danışmanlık, emlakçılık, organizasyon hizmetleri ve özellikle e-ticaret gibi alanlarda tercih edilen bir iş modelidir. Home ofis olarak şirket kurmak için gerekenler:
- Eve Ait Belgelerin Temin Edilmesi: İlk olarak, evle ilgili kira sözleşmesi veya tapu fotokopisi gibi belgeler temin edilmelidir.
- Vekaletname Çıkarmak: En yakın noterden, şirket kuruluşu ve muhasebe işlemlerinin yapılabilmesi için vekaletname çıkarmak gerekebilir.
- Vergi Dairesi Kaydı: Vergi Dairesi’ne kaydolmalı ve şifre oluşturmalıdır. Vergi kimlik numarası alınması gerekecek. Vergi kaydı oluşturulduktan sonra İnteraktif Vergi Dairesinden işlemler takip edilebilir.
- Şirket Kuruluşu ve Vergi Levhası: Geriye kalan işlemler, şirket kuruluşu ve vergi levhasının çıkarılması gibi süreçleri içerir. Bu işlemler genellikle kısa bir sürede tamamlanabilir.
Home ofis şirket kurmak, işletme sahiplerine esneklik sağlar. Ancak, bazı yasal ve düzenleyici gereklilikleri yerine getirmek önemlidir. Dolayısıyla, bu adımları doğru şekilde izlemek ve gerekli belgeleri temin etmek önemlidir.
C) ANONİM ŞİRKET NEDİR?
Anonim Şirket, sermayesinin paylara bölünmüş olduğu ve ortakların sorumluluğunun yalnızca sermaye paylarıyla sınırlı olduğu bir ticaret şirketidir. Türk Ticaret Kanunu’na göre, anonim şirketlerin kurulması için belirli bir asgari sermaye gerekliliği bulunmaktadır. Anonim şirketler, sermaye piyasasında halka açık olabilirler ve genellikle büyük ölçekli işleri gerçekleştirmek için tercih edilirler. Ayrıca, anonim şirketlerin ticaret unvanları “Anonim Şirket” veya kısaltması olan “A.Ş.” ile sona erer.
Anonim şirketler eskiden minimum 5 kişi ile kurulurken, güncellemelerle birlikte artık tek bir gerçek veya tüzel kişi tarafından kurulabilmektedir. Ortak sayısı için bir üst sınır belirlenmemiştir. Ancak, ortak sayısı 500’ün üzerine çıkan şirketler, Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine uymak zorundadır.
Anonim şirketlerde sorumluluk, şirket ortakları, şirket borçlarından sadece sermayeleri oranında ve şirkete karşı sorumludurlar. Anonim şirketlerde ortakların bilgi alma ve inceleme haklarına dair detaylı bilgi için ilgili kanun ve yönetmeliklere bakılabilir.
Anonim şirket kurucusunun gerçek bir kişi olma zorunluluğu yoktur. Tüzel kişiler ve gerçek kişiler anonim şirket kurabilir ve hissedar veya ortak olabilirler. Yabancı uyruklu kişiler de anonim şirket kurabilir ve ortak olabilirler.
ANONİM ŞİRKET NASIL KURULUR?
Anonim Şirket kurmak, belirli adımların takip edilmesini gerektirir. Anonim şirket kurmak için genel adımlar:
- Karar Verme ve Planlama: İlk adım, şirketin kurulmasıyla ilgili karar vermek ve kuruluş sürecini planlamaktır. Şirketin amacı, sermayesi, yönetim yapısı gibi temel unsurlar bu aşamada belirlenir.
- Şirket Unvanı ve İnceleme: Şirket için uygun bir unvan seçmek önemlidir. Bu unvan Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanacak. Unvanın benzersiz ve kanuna uygun olması gerekir.
- Ana Sözleşmenin Hazırlanması: Şirketin çalışma ve yönetim prensiplerini belirleyen ana sözleşme hazırlanır. Ana sözleşmede şirketin amacı, merkezi, sermayesi, yönetim organları ve diğer önemli detaylar yer alır.
- Sermaye Yatırımı: Anonim şirket için belirlenen sermaye tutarı, ortaklar veya kurucular tarafından yatırılmalıdır. Bu sermaye, kuruluş aşamasında bankada bloke edilir.
- Noter Onayı: Ana sözleşme, tüm ortaklar veya kurucular tarafından imzalanır ve noter onayına sunulur.
- Ticaret Siciline Kayıt: Noter onayı alınan ana sözleşme, ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne başvurularak kaydedilir. Bu aşamada gerekli evraklar ve başvuru ücretleri de ödenir.
- Vergi Mükellefiyeti: Ticaret Siciline kaydın ardından, şirket vergi mükellefiyeti için ilgili vergi dairesine başvurmalıdır. Vergi dairesine kayıt için gerekli belgeler sunulur ve vergi numarası alınır.
- Resmi Defterlerin Düzenlenmesi: Ticaret Sicilinden alınan belgelerle birlikte şirketin resmi defterleri hazırlanır.
- İlan ve Belgelerin Alınması: Ticaret Sicilinde kaydın tamamlanmasının ardından, şirketin kuruluşu ilan edilir. Ayrıca, ticari faaliyetlerin yürütülmesi için gerekli belgeler alınır.
Anonim şirketin kuruluş süreci karmaşık olabilir ve yasal gereklilikleri yerine getirmek için uzman desteği almak önemlidir. Bu nedenle, bir avukat veya ticaret danışmanından yardım almak faydalı olabilir.
ANONİM ŞİRKET KURARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Anonim şirket kurmak için kanunda ve yönetmeliklerde belirtilen düzenlemelere uygun hareket önemlidir.
- Şirket Ana Sözleşmesi: Ana sözleşme, şirketin temel işleyişini ve ortaklar arasındaki hak ve sorumlulukları belirler.
- Ticaret Ünvanı ve Tescil: Anonim şirketler, ticaret ünvanı altında kurulur ve bu ünvan Ticaret Sicili’nde tescil edilmelidir. Ünvan, şirketin faaliyet alanını yansıtmalıdır.
- Ortak ve Yönetici Bilgileri: Ana sözleşmede ortaklar, yönetim kurulu üyeleri ve müdürlerin detaylı bilgileri bulunmalıdır. Ad-soyad, ikametgah bilgileri ve kimlik numaraları gibi bilgiler yer almalıdır.
- Sermaye ve Hisse Senetleri: Sermaye payları hisse senetleriyle temsil edilir. Sermaye payının değeri en az 1 kuruş olabilir ve hisse senetleri basılmalıdır.
- Evrak Basımı: Ticari faaliyetler için gerekli olan belgelerin basımı için matbaa hizmeti alınmalıdır. Fatura, irsaliye gibi belgeler bu kapsamdadır.
- Hisse senedi: Anonim şirketlerin hisse senedi ve tahvil çıkarma hakkı bulunmaktadır. Ancak anonim şirketler, şirket sermayesinin tamamı ödenmedikçe hamiline yazılı hisse senedi çıkarma hakkına sahip değildir.
- Hisse Devri ve Menkul Kıymetler: Hisse senetleri menkul kıymetlerdir ve devri belirli prosedürlere tabidir. Anonim şirkette hisse devri süreci menkul kıymet olarak el değiştirme yöntemiyle gerçekleşir.
- Sermaye Payının Ayni Olarak Konulması: Sermaye gayrimenkul hukuku kapsamında taşınmaz olarak koyulabilir. Ayni varlıklarla karşılanan sermaye paylarının iki yıl boyunca satılamayacağına dikkat edilmelidir.
Anonim şirket kuruluşunda, yukarıdaki noktalara dikkat ederek yasal düzenlemelere uygun bir şekilde hareket etmek önemlidir.
ŞİRKET TÜRLERİ VE AVANTAJLARI İLE DEZAVANTAJLARI
Faaliyet konusu ve kapsamına göre gerek idari gerekse mali yönden şirket türleri ve avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardır. Aşağıda şirket türleri ve avantajları ile dezavantajları kısaca belirtilmiştir.
Şahıs Şirketi Kurmanın Avantajları:
- Esnek Karar Alma: Şahıs şirketleri, bir yönetim kuruluna veya hissedar gruplarına cevap vermek zorunda değildir. Bu durum, şirket yöneticilerinin kendi başlarına kararlar almasına olanak tanır.
- Basitlik: Şahıs şirketleri, mali bilgilerini halka açık şirketler gibi hazırlamak zorunda değildir. Ayrıca vergi yapıları daha basittir ve işletme yönetimi daha az karmaşıktır.
- Vizyon Belirleme: Halka açık şirketler, hissedarların iradesine bağlı olarak rotayı ayarlamak zorundadır. Ancak şahıs şirketleri, kurucunun vizyonuna sadık kalabilir ve dış müdahalelere maruz kalmaz.
- Düşük Maliyetler: Kurulum süreci, defter tasdik ücretleri ve mali danışmanlık hizmetleri gibi maliyetler, şahıs şirketlerinde genellikle daha düşüktür. Bu durum, işletmeyi kurmak ve yönetmek için daha az maliyet gerektirir.
- Kolay Kurulum ve Kapatma: Şahıs şirketlerinin kurulması genellikle hızlıdır ve birkaç gün içinde faaliyete geçirilebilir. Aynı şekilde, şirketin kapatılması işlemi de genellikle hızlı ve basittir, bu da girişimciler için avantaj sağlar.
Şahıs Şirketi Kurmanın Dezavantajları:
- Kişisel Gelir Vergisi Ödemesi: Şahıs şirketi sahipleri, işletmelerinden bağımsız olarak kişisel gelir vergisi ödemek zorundadırlar. Bu durum, işletme gelirinin kişisel gelirleri üzerinde ek vergi yükü getirebilir.
- Dezavantajlı Gelirler: Şahıs şirketleri, gelirleri yüksek olan işletmeler için dezavantajlı olabilir. Diğer şirket türlerine kıyasla sınırlı kaynaklara ve büyüme potansiyeline sahip olmaları nedeniyle, daha yüksek gelir elde etmek isteyen işletmeler için alternatif şirket yapıları daha uygun olabilir.
- Hukuki Süreçler: Şahıs şirketinin kapatılması, hukuki süreçler gerektirebilir. Bu süreç, resmi belgelerin düzenlenmesi, vergi dairelerine bildirimlerin yapılması ve Ticaret Sicili’ne kayıtların silinmesi gibi adımları içerebilir.
Anonim Şirket Kurmanın Avantajları:
- Büyük Sermayelerin Oluşumu: Anonim şirketler, tek başlarına fayda sağlamayan küçük tasarrufların bir araya gelmesini sağlayarak büyük sermayeler oluştururlar. Bu, büyük ölçekli projelerin finansmanında önemli bir avantaj sağlar.
- Asgari Sermaye ile Kurulabilirlik ve Sınırlı Sorumluluk: Anonim şirketler, asgari bir sermaye ile kurulabilirler ve ortakların sorumluluğu sınırlıdır. Ortaklar, şirkete koydukları sermaye miktarıyla sınırlı olarak sorumlu tutulurlar. Ayrıca, payların devri şahıs şirketlerine göre daha kolaydır.
- Hisse ve Bono Çıkarabilme Yeteneği: Anonim şirketler, kolayca hisse ve bono çıkarabilirler. Bu da sermaye artırımı veya borçlanma yoluyla hızlı bir şekilde sermaye toplama imkanı sağlar. Ayrıca, halka arz yoluyla sermaye artırabilirler.
- Ortakların Sorumluluğunun Sınırlı Olması: Anonim şirket ortaklarının borçlardan sorumluluğu, şirkete koydukları sermaye ile sınırlıdır. Ortakların kişisel mal varlıkları genellikle şirket borçları için teminat olarak kullanılmaz.
- Özel Mülkiyetin Halka Yayılması: Anonim şirketler, özel mülkiyetin halka yayılmasına katkıda bulunur. Küçük tasarruf sahipleri, anonim şirketlere yatırım yaparak büyük iş ve yatırımların ortakları haline gelirler.
- Giriş ve Çıkış Kolaylığı: Anonim şirketlere girmek ve çıkmak genellikle kolay ve masrafsızdır. Hisse devirleri ve ortaklık değişiklikleri, belirli prosedürlere tabi tutulsa da, genellikle hızlı ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Anonim Şirket Kurmanın Dezavantajları:
- Ortakların İlgisizliği ve Güç Boşluğu: Çok sayıda ortağa sahip olmalarına rağmen, anonim şirketlerde genellikle ortakların büyük bir kısmı genel kurul toplantılarına ilgisiz kalır. Bu durum, büyük bir güç boşluğuna ve yönetimde zayıflıklara yol açabilir.
- Tekelleşme Eğilimi: Anonim şirketler, sahip oldukları büyük ekonomik güç nedeniyle tekelleşme eğilimi gösterebilirler. Bu durum, rekabeti engelleyebilir ve piyasada dengesizliklere yol açabilir. Bu nedenle, kamu otoriteleri genellikle tekelleşmeyi önlemek ve rekabeti korumak için yasal düzenlemeler yaparlar.
- Karar Alma Sürecinin Zorluğu: Ortak sayısının çok olması durumunda, karar alınması ve yönetim konularında ortak bir görüş birliği sağlanması zor olabilir. Bu durum, karar alma süreçlerini prosedürlü hale getirir ve yönetimde belirsizliklere neden olabilir. Ayrıca, yönetim şekli kanunen belirlenen daha sıkı kurallara tabidir.
- Şirketin Kapatılması ve Tasfiye Sürecinin Zorluğu: Anonim şirketin kapatılması ve tasfiye edilmesi uzun ve prosedür gerektiren bir süreçtir. Ortakların haklarının korunması, alacaklıların taleplerinin yerine getirilmesi ve yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi gibi pek çok adım içerir. Bu süreç, zaman alıcı ve maliyetli olabilir.
Limited Şirket Kurmanın Avantajları:
- Sabit Oranda Vergi Ödeme: Limited şirketler genellikle sabit oranda vergi öderler. Bu, şirketin vergi ödemelerini tahmin edilebilir hale getirir ve mali planlamayı kolaylaştırır.
- Sınırlı Sorumluluk: Limited şirketlerde, ortakların borçlardan sorumluluğu, şirket kuruluşu sırasında taahhüt ettikleri sermaye tutarı ile sınırlıdır. Ortaklar, şirketin borçları için kendi kişisel malvarlıklarıyla sorumlu tutulmazlar.
- Esnek Ortaklık Yapısı: Limited şirketler, ortaklar arasında daha esnek bir ortaklık yapısı sunar. Ortaklar, kâr ve yönetim konularında daha serbest bir şekilde anlaşabilirler.
Limited Şirket Kurmanın Dezavantajları
- Sınırlı Ortak Sayısı: Limited şirketlerin en fazla 50 ortağı olabilir. Bu, büyük ölçekli işletmeler için sınırlayıcı olabilir ve büyüme potansiyelini kısıtlayabilir.
- Kamu Borçlarına Karşı Sorumluluk: Limited şirket ortakları, şirketin kamu borçlarından dolayı, sahip oldukları sermaye payı oranında sorumlu tutulabilirler. Bu durum, ortakların kişisel malvarlıklarını riske atabilir.
- Tahvil ve Bono Çıkaramama: Limited şirketler, tahvil ve bono gibi sermaye piyasası araçlarını çıkaramazlar. Bu, şirketin finansman seçeneklerini sınırlayabilir ve sermaye artırımını kısıtlayabilir.
ŞİRKET TÜRLERİ ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Şirket kurmak için şirket türleri arasındaki farkları iyi bilmek ve faaliyet en uygun şirket türlerini seçmek çok önemlidir. Şirket türleri arasındaki farklar iyi tahlil edildiği takdirde tercih edilen şirket türü sağlıklı bir ticari hayatın anahtarı olacaktır.
Şirket türleri arasındaki farklar aşağıda kısaca belirtilmiştir:
Özellik | Anonim Şirket | Limited Şirket | Şahıs Şirketi |
Hisse devri | Kolay ve hızlı | Uzun süreç | Kolay ve hızlı |
Menkul kıymetler | Çıkarabilir | Çıkaramaz | Çıkaramaz |
Halka açılabilir | Mümkün | Mümkün değil | Mümkün değil |
Ortak sayısı | Bir üst sınır yok | Maksimum 50 ortak | Bir üst sınır yok |
Kamu borçlarından sorumluluk | Ortaklar değil, yönetim kurulu üyeleri ve müdürler | Ortaklar, sermayeleri oranında ve müdürler | Ortaklar, şirket borçlarından şahsen sorumlu |
Sermaye sınırı | 50.000 TL | 10.000 TL | Belirli bir sınır yok |
Faaliyet alanı | Faaliyet alanları sınırsızdır | Faaliyet alanları bankacılık ve sigortacılık dışında sınırsızdır. | Belirli bir faaliyet alanı yok |
Kuruluş Süreci | Daha karmaşık ve uzun | Daha basit ve kısa | Daha basit ve kısa |
Ortakların Sorumluluğu | Sermaye payıyla sınırlı | Sermaye payıyla sınırlı | Sınırsız kişisel sorumluluk |
Kar Dağıtımı | Ortakların hisse oranına göre | Ortakların hisse oranına göre | Şirketin sahibi tarafından alınır |
SANAL ŞİRKETLER YASAL MIDIR VE SANAL ŞİRKET NASIL KURULUR?
Sanal şirketler, sundukları hizmetlerin karşılığında faturalandırarak vergi mükellefi olurlar. Bu nedenle, sanal şirket kurmak tamamen yasaldır.
Sanal şirketlerin faaliyet göstermesi, vergi mükellefi olan çalışanlar için vergi dairesine bildirimde bulunmayı gerektirir. Eğer mevcut bir ofis sanal bir adrese taşınıyorsa, vergi numarası genellikle aynı kalır ve sadece adres değişir. Bu durumda, sanal ofisin bağlı olduğu vergi dairesine başvurmak gerekir.
Sanal şirket kurmak için vergi memurlarının denetimi sırasında, imza sirküleri, vergi levhası, kimlik belgesi ve şirket çalışanlarının sigorta dökümleri gibi belgeler talep edilebilir. Vergi memurlarının onayı doğrultusunda, vergi numarasıyla birlikte ticari faaliyetler yasal temellerle sürdürülebilir.
Sanal ofislere ödenen kira ve diğer giderler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesi hükümlerine göre değerlendirilir. Aldığınız sekreterya hizmetleri de KDV dahil edilerek ofis yöneticisi tarafından kullanıcılara faturalandırılır.
Bu nedenlerle, sanal ofislerin yasal bir şekilde faaliyet gösterdiği ve sundukları hizmetlerin vergilendirildiği söylenebilir.
Sanal şirket nasıl kurulur süreci şu adımları içerir:
- Şirket Türü Belirleme: Sanal şirket nasıl kurulur sürecinin ilki şirket türünün belirlenmesidir. Limited şirket, anonim şirket veya şahıs şirketi gibi seçenekler arasından tercih yapmalıdır.
- Ticaret Odası Kaydı ve Vergi Mükellefiyeti: Ticaret Odası’na kayıt yaptırmalı ve ilgili vergi dairesinde mükellef işlemleri tamamlanmalıdır.
- Gerekli İzinleri Almak: Sermaye şirketleri için ilgili bakanlıktan şirket kurma izinlerini alınması gerekebilir
- Evrak Hazırlığı: Sanal şirket kurmak için kuruluş prosedürlerine uygun olarak gerekli evrakları hazırlamalıdır.
- Belgelerin Toplanması: Yeni kurulan bir şirketin sanal ofis açması için gereken belgeler genellikle şunlardır: kimlik fotokopisi, “kuruluş aşamasında” yazan kaşe, ikametgah belgesi ve kurumsal e-posta bilgileri.
- Sözleşme İmzalama ve Noter Onayı: Sanal şirket kurmak için sanal ofis firması ile sözleşme yapılmalıdır. Mali müşavirin imzaladığı NACE kodlu ve şirket unvanlı sözleşme noter tarafından onaylanır.
- Vergi Numarası Alma: Noter onayından sonra mali müşavir, sanal ofisin bağlı olduğu vergi dairesinden vergi numarası alır.
- Denetim ve Faaliyete Başlama: Vergi memurları, Ticaret Odası’nın verdiği tescil belgesi sonrasında randevu sistemi doğrultusunda şirketi denetlemeye gelir ve sanal şirket kurmak için süreç tamamlanır.
E-TİCARET İÇİN ŞİRKET KURMAK GEREKLİ MİDİR?
E-ticaret, günümüzde hızla büyüyen ve gelişen bir sektör olup birçok kişi için evden veya küçük ölçekli işletmelerden başlayarak yapılabilecek bir faaliyettir. Ancak, e-ticaret için şirket kurmak zorunluluğu, işletme sahiplerinin dikkate alması gereken önemli bir konudur.
İnternet üzerinden yapılan satışlar vergi mevzuatına tabi bir faaliyettir ve ticari kazanç elde edildiğinde vergilendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, e-ticaret işiyle uğraşan kişilerin gelir vergisi kanununa göre ticari kazanç hükümlerine tabi olmaları ve vergi mükellefi olmaları gerektiğinden dolayı e-ticaret için şirket kurmak gerekir. Vergilendirme işlemleri için bir ticari yapıya, yani bir şirkete ihtiyaç duyulmaktadır.
Ayrıca, e-ticaret için şirket kurmak , işletmenin hukuki statüsünü sağlar. Bu da işletmenin yasal bir zemine oturmasını ve ticari faaliyetlerin yasalara uygun bir şekilde yürütülmesini sağlar. Müşteriler açısından da şirket statüsü, işletmeye güvenilirlik ve itibar kazandırır. Ayrıca, işletmenin kurumsal bir imaj kazanmasına ve uzun vadeli başarı için daha sağlam bir temel oluşturmasına yardımcı olur.
Bu nedenlerle, e-ticaret yapmak isteyen kişilerin e-ticaret için şirket kurmak zorunluluğunu dikkate alması ve işlerini yasal bir çerçevede yürütmek için uygun bir şirket yapısı oluşturması önemlidir. Profesyonel danışmanlık alarak, işletmenin ihtiyaçlarına en uygun şirket yapısını belirlemek ve kurmak, uzun vadeli başarı için önemli bir adımdır.
E-TİCARET İÇİN EN UYGUN ŞİRKET TÜRÜ HANGİSİDİR?
E-ticaret için hangi şirket kurulmalı sorusu, işletme sahibinin gelir düzeyi, iş hacmi, gelecek planları ve yasal düzenlemeler gibi çeşitli faktörleri dikkate almayı gerektirir. Bu nedenle, e-ticaret için hangi şirket kurulmalı sorusuna kesin bir “en uygun” şirket türü belirlemek mümkün değildir. Ancak, işletme sahipleri genellikle işletmelerinin büyüklüğüne ve ticari hedeflerine göre şu şirket türlerini değerlendirir:
- Şahıs İşletmesi: Eğer e-ticaret işi küçük ölçekli ve gelir düzeyi düşükse vergi avantajlarından yararlanmak adına şahıs işletmesi kurmak mantıklı olabilir. Bu durumda, işletme sahibi şahsi mal varlığı ile işletmenin varlığı arasında herhangi bir ayrım olmaz.
- Limited Şirket (Ltd.): Eğer e-ticaret işletmesinin büyüklüğü ve gelir düzeyi artıyorsa ve işletmenin ticari risklerini kişisel mal varlığından ayırmak isteniliyorsa, limited şirket kurmak daha uygun olabilir.
- Anonim Şirket (A.Ş.): Eğer e-ticaret işletmesi büyük bir ölçekte ve halka açılmayı düşünüyorsa veya uluslararası bir boyutta faaliyet gösteriyorsa, anonim şirket kurmak mantıklı olabilir. Anonim şirket, sermayesi paylara bölünmüş ve hisse senetleriyle temsil edilen bir ticaret şirketi türüdür. Bu şirket türü, kurumsal imaj ve uluslararası iş ilişkileri açısından avantajlar sağlayabilir.
E-ticaret için hangi şirket kurulmalı sorunu bu kıstaslar değerlendirilerek karar verilmelidir.
E-TİCARET ŞİRKETİ KURMAK İÇİN NEREDEN İZİN ALINIR?
E-ticaret için şirket kurmak sürecinde izin alınması gereken yerler genellikle genel şirket kuruluşundan farklı değildir. Ancak e-ticaret firmaları, yapıları gereği daha basit işleyen şirketler olduğundan, bürokratik süreçleri genellikle daha kısa sürer. İşyeri açılışı için ilk adım, vergi dairesine başvuruda bulunmaktır. Şahıs işletmeleri için ticaret ya da meslek odalarına, sermaye şirketleri için ise ticaret odasına başvuruda bulunmak gerekebilir.
Personel çalıştırılması durumunda, İş Hukuku kapsamında SGK başvurularının da eksiksiz bir şekilde tamamlanması önemlidir. İşyeri açılışı ve çalışanların sigorta işlemleri, yasal düzenlemelere uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Ayrıca, sunulacak olan hizmetlerin hangi e-ticaret platformu aracılığıyla sunulacağına bağlı olarak ilgili platforma da kayıt olunmalıdır. Bu kayıt sürecinde şirketin ticaret sicil tasdiknamesi, imza sirküleri, esas sözleşmesi gibi belgelerin sunulması gerekebilir. Platformlar genellikle işletmelerin yasal olarak kurulmuş ve faaliyet gösteren işletmeler olduğunu doğrulamak için bu belgeleri talep ederler.
STARTUP KURMAK İÇİN GEREKENLER NELERDİR?
Bir startup şirketi, genellikle yeni bir iş fikri veya ürünü olan, hızlı büyümeyi hedefleyen, genellikle teknoloji odaklı ve yenilikçi bir girişimdir. Startup terimi genellikle yeni kurulan ve büyüme potansiyeli olan şirketleri ifade etmek için kullanılır.
Startup’lar genellikle sınırlı finansmanla başlar ve bu nedenle büyümek ve pazarlarını genişletmek için yatırım arayışı içindedirler. Startup kurmak için gerekenlerden ilki iş fikridir. Startuplar mevcut bir pazarda bir boşluğu doldurma veya yeni bir ihtiyacı karşılama potansiyeline sahip yenilikçi ürün veya hizmetler sunarlar.
Bir startup şirketi için başarı, genellikle büyüme potansiyeli, pazara uygunluk ve sürdürülebilirlikle ölçülür. Başlangıç aşamasında, start-up’lar genellikle iş modelini test eder, ürünlerini geliştirir, müşteri tabanlarını oluşturur ve genişletmek için pazarlama ve iş geliştirme stratejileri üzerinde çalışırlar.
START-UP ŞİRKETLER VE DİĞER ŞİRKETLER ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Start-up şirketlerini diğer işletmelerden ayıran birkaç önemli fark bulunmaktadır.
- İnovasyon ve Özgünlük: Startup kurmak için gerekenlerden ilki yenilikçi bir fikir bulunmasıdır. Diğer işletmeler genellikle mevcut pazarlara dayanarak iş yaparken, start-up’lar tamamen yeni bir yaklaşım benimserler.
- Hızlı Büyüme ve İlerleme: Start-up’lar, hızlı bir şekilde büyümeyi ve gelişmeyi hedeflerler. Ürünlerini hızla piyasaya sürmeye, müşteri tabanlarını genişletmeye ve gelirlerini artırmaya odaklanırlar. Bu, genellikle yenilikçi iş modelleri ve pazarlama stratejileri gerektirir.
- Esneklik ve Adaptasyon: Start-up’lar, hızlı değişen pazar koşullarına uyum sağlama yeteneğine sahiptirler. Esneklikleri, hızlı kararlar alarak ve gerektiğinde stratejilerini değiştirerek elde edilir. Bu, büyümeyi destekler ve rekabet avantajı sağlar.
- Risk Alma ve Deneme-yanılma Süreci: Start-up’lar genellikle risk almaya ve deneme-yanılma sürecine dayalı bir yaklaşım benimserler. Yeni fikirleri test etmek, başarısızlıklardan ders çıkarmak ve sürekli olarak ürün veya hizmetlerini iyileştirmek için esnek bir zihniyete sahiptirler.
- Dünya Çapında Etki: Start-up’lar genellikle dünya çapında etki yaratmayı hedeflerler. Büyük bir pazar payı elde etme ve global düzeyde tanınırlık kazanma amacı güderler. Bu nedenle, genellikle uluslararası pazarlara açılmayı ve büyümeyi hedeflerler.
Bu farklılıklar, start-up’ları diğer işletmelerden ayıran önemli özelliklerdir ve genellikle yenilikçi ve dinamik bir iş ortamı yaratırlar.
STARTUP ŞİRKET NASIL KURULUR?
Startup kurmak karmaşık bir süreç olabilir, ancak aşağıda startup şirket nasıl kurulur sürecine dair adım adım bir yol haritası bulunmaktadır:
- Özgün Bir Fikir Geliştirin: Startup şirket nasıl kurulur sorusunun temeli, piyasada bir ihtiyaç olduğunu düşündüğünüz özgün bir fikre sahip olmaktır. Bu fikir, insanların günlük yaşamlarını kolaylaştıran, bir sorunu çözen veya yeni bir deneyim sunan bir ürün veya hizmet olabilir.
- Pazar Araştırması ve Rakip Analizi Yapın: Fikrinizi değerlendirmek için pazar araştırması yapın. Hangi pazar boşluklarını doldurabileceğinizi ve mevcut rakiplerin ne tür çözümler sunduğunu anlamak için rakip analizi yapın. Startup şirket kurmak için gerekenleri tespit etmek için pazar araştırması çok öenmlidir.
- İş Planı Oluşturun: İş planı, şirketinizi ve hedeflerinizi özetler. İş planınız, şirket yapınızı, pazarlama stratejilerinizi, gelir modelinizi ve uzun vadeli hedeflerinizi içermelidir.
- Fon Bulma: Bir startup’ın büyümesi ve gelişmesi için finansmana ihtiyacı vardır. Bu fonlar kişisel tasarruflardan, aile ve arkadaşlardan, melek yatırımcılardan veya risk sermayesi firmalarından gelebilir.
- Çalışma Ekibi Oluşturun: İyi bir çalışma ekibi, startup’ınızın başarısını büyük ölçüde etkileyecektir. İşbirliği yapabileceğiniz, farklı becerilere sahip ve aynı vizyona sahip insanlarla bir ekip oluşturun.
- Ürünü veya Hizmeti Geliştirin ve Pazarlayın: Fikrinizi gerçeğe dönüştürmek için ürününüzü veya hizmetinizi geliştirin. Daha sonra pazarlama ve tanıtım faaliyetleri yoluyla hedef kitlenize ulaşmaya çalışın.
- Büyümeye Odaklanın: Startup’ınızı sürekli olarak büyütmek ve geliştirmek için çaba gösterin. Müşteri geri bildirimlerini dikkate alarak ürün veya hizmetinizi sürekli olarak iyileştirin ve geliştirin.
- Çıkış Stratejisi Belirleyin: Başlangıçta, bir çıkış stratejisi belirlemek önemlidir. Bu, geçici olarak kurulan bir start-up’un daha büyük bir şirkete satılması veya birleştirilmesi anlamına gelebilir.
Start-up kurucuları, fikirlerini hızla hayata geçirmek ve büyütmek için esneklik ve kararlılık göstermelidirler. Startup şirket kurmak için gerekenlere dair bu yolculukta, başarı ve başarısızlık arasında birçok deneyim yaşanabilir, ancak kararlılık ve öğrenme süreci, başarı şansını artırır.
TÜRKİYE’DE YABANCILARIN ŞİRKET KURMASI
Günümüzde küreselleşme, ülkeler arasındaki iş birliğini artırmış dünya genelinde farklı ülkelerde yabancıların şirket kurması yaygın hale gelmiştir. Türkiye de bu ülkeler arasında yer almaktadır ve yabancıların şirket kurmalarına olanak tanımaktadır.
Türkiye, stratejik coğrafi konumu, geniş pazarı, gelişmiş lojistik alt yapısı ve yetenekli iş gücü ile yabancı yatırımcılar için önemli bir iş merkezi haline gelmiştir. Bu nedenle, Türkiye’de yabancıların şirket kurması son yıllarda artmıştır. Türkiye’de yabancıların şirket kurması için; Türkiye’deki iş ve ticaret yasalarına uyum sağlamak, şirket faaliyetlerini Türk Şirketler Hukuku mevzuatına uygun olarak yürütmek, vergi yasalarına uyum sağlamak ve muhasebe kayıtlarını doğru ve düzenli bir şekilde tutmak gibi hususlara dikkat etmelidir.
Türkiye’de yabancıların şirket kurması için belirli şartlar ve prosedürler bulunmaktadır. Yabancı yatırımcılar, Türk Ticaret Kanunu’na uygun olarak Türkiye’de bir Limited Şirket (Ltd. Şti.) veya Anonim Şirket (A.Ş.) gibi şirket türleri kurabilirler.
Yabancı yatırımcılar, Türkiye’de bir şirket kurmak için belirli bir sermaye tutarına sahip olmalıdırlar. Bu tutar, şirketin türüne ve faaliyet gösterilecek sektöre göre değişebilir. Ayrıca, yabancı yatırımcıların Türkiye’deki yatırımlarının belirli bir bölümünü Türk vatandaşlarına ve Türkiye’de yerleşik kişilere istihdam ve yatırım sağlamak amacıyla ayırmaları gerekmektedir.
Ayrıca, yabancı yatırımcılar Türkiye’de şirket kurduklarında, yatırım teşviklerinden de yararlanabilirler. Türkiye’deki yatırım teşvikleri, yatırım yapılan sektörlere, şirketlerin faaliyet gösterdiği bölgeye ve şirketin yatırım tutarına göre değişebilir. Yatırım teşviklerinden yararlanmak için şirketin belirli kriterleri karşılaması ve başvuru sürecini tamamlaması gerekmektedir.
Yabancı tüzel ve gerçek kişiler Türkiye’de şirket kurabilecekleri gibi mevcut sermaye şirketlerine de ortak olabilirler. Faaliyet gösterilecek sektöre göre yabancı yatırımcıyı sınırlayan hususlar olabileceği gibi sektöre özel teşvik edici hususlarda olabilmektedir. Bu sebeple yabancı yatırımcı Türkiye’de şirket kurmadan veya yatırım yapmadan önce muhakkak hukuki ve sektörel danışmalık almalıdır.
ŞİRKETLERİN HUKUKİ HAKLARININ KORUNMASI VE GÜVENCE ALTINA ALINMASI
Gerek 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu gerek 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ve diğer yönetmelikler, tebliğler vb. ile şirketler ve ortaklıkların sahip oldukları haklar kanunen korunmaya alınmıştır. Şirketlere ilişkin olası bir anlaşmazlıkta ihtisas mahkemesi olan Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkili olduğu gibi, tahkim yoluna başvurmakta mümkündür. Ayrıca idari yönden bakacak olursa sektör ayrımına göre Ticaret odaları, Sanayi odaları, Meslek birlikleri gibi örgütler ile Şirketlerin belli standarta ulaşması hedeflenmekte ve böylece ticari hayatın güvenilirliği ve kalitesi yükseltilmeye çalışılmaktadır.
Şirketler, faaliyetlerini sürdürürken hukuki haklarının korunması ve güvenceye alınması önemlidir. Bu nedenle, hukuki süreçlerde doğru adımlar atarak şirketin haklarını korumak ve güvenceye almak gerekmektedir.
Şirketlerin şirketler hukuku kapsamında hukuki haklarının korunması ve güvenceye alınması için alabilecekleri bazı önlemler şunlardır:
- Şirket Ana Sözleşmesinin Hazırlanması: Şirket ana sözleşmesi, şirketin kuruluşundan itibaren şirketin tüm işleyişine ve hukuki statüsüne ilişkin detayları içeren bir belgedir. Ana sözleşme, şirketin haklarını ve sorumluluklarını belirleyen temel bir belgedir. Bu nedenle, şirket ana sözleşmesi doğru şekilde hazırlanmalı ve şirketler hukuku kapsamında gerekli yasal standartları karşılamalıdır.
- Ticari Marka Tescili: Şirketlerin markaları, şirketin tanınırlığını artıran ve şirketin imajını yansıtan önemli bir varlıktır. Bu nedenle, şirketler ticari markalarını tescil ettirmeli ve Fikri Mülkiyet Haklarını korumalıdırlar. Ticari marka tescili, şirketin markasının kullanım hakkını koruyarak şirketin hukuki haklarını güvenceye alır.
- Sözleşmelerin Hazırlanması: Şirketler, ticari işlemlerde sözleşmeler yaparlar. Sözleşmeler, tarafların haklarını ve sorumluluklarını belirleyen ve anlaşmazlıkların çözümü için referans olan belgelerdir. Bu nedenle, şirketler sözleşmelerini doğru şekilde hazırlamalı ve gerekli yasal standartları karşılamalıdır.
- KVKK Süreci Uygulamaları: Şirketlerde kişisel verilerin korunması ve gizliliği, modern iş dünyasında önemli bir konudur. KVKK uyarınca şirketler, müşteri, çalışan ve iş ortaklarının kişisel bilgilerini titizlikle korumakla yükümlüdürler.
- Hukuki Süreçlerde Doğru Adımların Atılması: Şirketler, hukuki süreçlerde doğru adımlar atarak hukuki haklarını koruma konusunda başarılı olabilirler. Hukuki süreçlerde, Ticaret Hukuku Avukatı desteği alarak doğru adımlar atmak önemlidir.
Şirketlerin hukuki haklarının korunması ve güvenceye alınması, şirketlerin başarılı bir şekilde faaliyetlerini sürdürmesi için önemlidir. Yukarıda belirtilen önlemler, şirketlerin hukuki haklarını koruma ve güvenceye almak için alabilecekleri bazı adımlardır. Bununla birlikte, her şirketin ihtiyaçları farklı olabilir, bu nedenle şirketlerin kendi ihtiyaçlarına uygun hukuki koruma planları hazırlamaları önemlidir.
Ayrıca, hukuki süreçlerin karmaşıklığı ve değişkenliği nedeniyle, şirketlerin hukuki danışmanlık hizmetleri alarak doğru adımlar atması ve hukuki haklarını koruma konusunda uzman bir desteği almaları önerilir. Bu şekilde, şirketler, hukuki süreçlerde başarılı bir şekilde hareket ederek haklarını koruyabilir ve işlerini güvenceye alabilirler.
Son olarak, şirketlerin hukuki haklarının korunması ve güvenceye alınması, sadece şirketler için değil, aynı zamanda şirketle ilişkili olan diğer taraflar için de önemlidir. Bu nedenle, şirketler hukuku kapsamında şirketlerin hukuki süreçleri doğru şekilde yönetmeleri ve haklarını korumaları, hem şirketin hem de şirketle ilişkili diğer tarafların güvenliği ve hukuki koruması için gereklidir.
YASAL UYARI: Web sitemizde yer alan makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Orbay Çokgör’e aittir ve tüm makaleler elektronik imzalı zaman damgalı olarak hak sahipliğinin tescil edilmesi amacıyla yayınlanmaktadır. Sitemizdeki makalelerin, kaynak link vermeden kopyalanarak veya özetlenerek başka web sitelerinde yayınlanması durumunda, hukuki ve cezai işlem yapılacaktır.